چند روز قبل که رادیو معارف گوش می کردم، صحبت درباره ویژگی های یک کارمند خوب بود.

صحبت های مجری و کارشناس برنامه، مصاحبه ها و پیام های مردمی و ... همه و همه حول و حوش این مسائل بود که یک کارمند خوب کارمندی است که:

رشوه نگیرد

کار ارباب رجوع را راه بیاندازد

پارتی بازی نکند

در منزل صبحانه بخورد تا مردم معطل نشوند (حال بماند چگونه توقع داریم کارمندی که مثلاً 6 صبح از منزل بیرون می آید، فرصت صرف صبحانه را در منزل داشته باشد؟!)

و نظیر این مسائل پیش پا افتاده تکراری

اما کمتر کسی به فکرش می رسد که آسیب های ذکر شده شاید بدین سبب باشد که شان و منزلت کارمند از سوی بعضی مسؤولین دستخوش بی توجّهی و بی مهری شده است.

نظام های تشویق و تنبیه گویا سیاهی روی کاغذ و یا گاهی دستاویزی بسته به میل صاحب منصبان است که کدام قانون را در حق چه کسانی اعمال کنند یا نکنند.

این میل برخی مدیران و مسؤولین معزّز است که تعیین می کند کدام کارمند را صرف بله قربان گو بودنش عزیز بدارند و کدام را علی رغم شایستگی هایش در حضیض نگه دارند و حقوق و تسهیلات قانونی را از وی سلب کنند و یا اینکه به طور کلی همه را به یک چوب برانند تا کارمندانشان پرتوقّع (و به اصطلاح پُررو) نشوند!

این میل این مسؤولان مکرّم است که تعیین می کند کدام قانون ابلاغ شده را برای کارکنانشان اجرا کنند و کدام را اجرا نکنند تا بتوانند آن ها را خوب مدیریت کنند که مبادا برایشان شاخ شوند.

یک سازمانی را در نظر بگیرید که به کارکنانش می رسد، به آن ها بها می دهد و از هر قانون و بخشنامه و تبصره و ردیف بودجه ای برای ارتقاء سطح رفاه و معیشت و سلامت و نشاط و انگیزه آن ها نهایت استفاده را می کند و در مقابل، سازمانی دیگر نهایت ضیق و تنگنا و معطلی و تردید را در اجرای موارد مذکور دارد و با این نگاه تنگ نظرانه و ناعادلانه، حقوق کارکنانش را تضییع کرده و آنان را دچار یأس و سرخوردگی و احساس حقارت می کند.

آنگاه مردم و ارباب رجوعِ از همه جا بی خبر توقّع دارند این کارمند تحقیر شده و در حضیض نگه داشته شده، بدون تاثیر روانی ناخودآگاه از حقوق ضایع شده اش، با ذوق و شوق زاید الوصفی همه همّ و غمّ خود را صرف خدمت رسانی هر چه بیشتر و بهتر به ارباب رجوع کند.

همانطور که شکم گشنه، دین و ایمان نمی شناسد (*)، باید بپذیریم نمی توان از کسی که حقوق و جایگاه و منزلتش ضایع شده، خدمت رسانی شایسته را انتظار داشت.

حال اگر کارکنان شریفی - که شُکر خدا کم هم نیستتد- به لحاظ ایمان دینی و تربیت خانوادگی و نان حلال، با همه‌ی این بی مهری ها به شایستگی خدمت رسانی می کنند، نباید بعضی مسؤولان را دچار این توهّم کند که به جای احقاق حقوق کارکنانشان و ارتقاء منزلت و سطح رفاه و معیشت آنان، بخواهند صرفاً با برگزاری جلسات وعظ و خطابه سعی در بالا بردن ایمان و معرفت دینی آنان داشته و به تبع آن انتظار خدمت رسانی شایسته تر داشته باشند که در این صورت موجب وهن دین و مذهب می شوند!

لینک در کانال کانال تکلیف الهی

پی نوشت: 

*- دعاى حضرت رسول (صلّی الله علیه و آله) درباره نان: «اللّهمَّ بارِکْ لَنا فى الْخُبْزِ وَ لا تُفَرِّقْ بَیْنَنا وَ بَیْنَهُ فَلَوْلا الْخُبْزُ ما صُمْنا وَ لا صَلَّیْنا وَلا اَدَّیْنا فَرائضَ رَبِّنا» (الکافی، ج 6، ص 287)